Istorija
Prvo pominjanje Vlasotinca potiče iz XII veka. U delu „Život Sv. Simeona“, biografiji Stefana Nemanjića, pod imenom Uska, kao kraj oko reke Vlasine. Isto tako, selo Konopnica se pominje u letopisu u XV veku. Podaci za istražena arheološka mesta potiču iz vremena vladavine Nemanjića i Kosovske bitke. Naseljeno je slovenskim življem sa Kosova, kako u Vlasotincu, tako i okolini (Kosovski Boljari i drugi).
Spomenik u centru grada
Kasnije za vreme okupacije od Turaka, Vlasotince je davalo utočište prognanim beguncima iz svih krajeva Srbije, pa se smatra da je njegovo stanovništvo u celini doseljeničko. To se vidi i iz porekla stanovništva, koje u doseljavanju dolazi iz različitih oblasti: žnjepoljske, dinarske, kosovske, vlasinske, vardarsko-ohridske. U tom vremenu sa Kosova su došli: Davinići, Šušulići i Seizovići. ćukalovići su došli iz Crne Gore, Išljamovići i Petrovići iz Makedonije, Stoiljkovići i Taćini iz Bugarske (Trn), a Daskalovići i Filipovići iz Lužnice, dok su se Romi doselili iz Vranja i Grdelice, Pljaskini iz Sandžaka a Crnilovići iz Kijeva kod Surdulice.
Po turskim izvorima 1516. godine bilo je kulturno i poljoprivredno sedište. Naselje se pominje pod turskim nazivom „Vlasotinac“ i u sastavu je Sofijskog sandžaka. U šesnestom veku ima oko 600 stanovnika i 66 kuæa. 1879. godine u Vlasotincu je bilo 519 kuća i oko 2626 stanovnika. Po zakonu od 14. maja 1878. godine pripadalo je Vlasinskom srezu. Godine 1879. je umesto Vlasinskog stvoren Vlasotinački srez.
Za varošicu je proglašeno 1878. godine. O njemu su pisali mnogi putopisci i književnici.
Dimitrije Rakić ( otac Milana Rakića) kaže: „Ja sam mislio da je Vlasotince selo, ili, ako ne to, a ono kakva mala jadna Kasabica. Ali, kako sam se iznenadio kada sam ušao u varoš, koja je tako čista, bela, uljudna i ureðena, kao da je 30 godina pod Srbijom bila (radi se o opisu Vlasotinca 1880. godine). Ovde nema Turskih zidova nego su kuće na ulici. Kuće su lepe i čiste; mnoge na dva boja, izgledaju kao kakve vile“…
Vlasotinčani su bili čuveni po tome da su pružali veliki otpor Turcima, tako da u Vlasotincu nije sagrađena niti jedna džamija. Vlasotinčani se protiv Turaka dižu prvi put 1809. godine, a poslednji put 1877. Pre nego što su srpske snage pri proterivanju Turaka došle u Vlasotince, varoš je bila slobodna. Vlasotinački „tojagaši“ su već unapred izdejstvovali bekstvo Turaka. Željni da se uhvate „evropskog“ šešira umesto turske kape, meštani su čak i odbijali da piju turski čaj sa obrazloženjem da „čaj čovek pije samo kad je bolestan“.
Stari most na Vlasini
Posle oslobođenja od Turaka mnogi Vlasotinčani šalju svoju decu na školovanje u evropske zemlje. Po povratku sa školovanja mladi ljudi su u Vlasotince donosili napredne ideje.
Izgradnja železnicke pruge Leskovac-Vranje 1886. donela je povremenu stagnaciju u razvoju Vlasotinca. To dovodi do jačanja Grdelice i Predejana kao lokalnih trgovačkih centara. Vlasotinčani se okreću vinogradarstvu kao izlazu iz zaostajanja.
Razvoj tekstilne industrije počinje posle 1890. godine. Velika potražnja za gajtanom navela je trgovce da izgrade gajtanare na Vlasini i njenim pritokama. Prvi mlin izgrađen je 1895. godine u Vlasotincu, a 1912. je u mlin ugrađen generator od 20 kW. Time je Vlasotince dobilo prvo električno osvetljenje.
Istovremeno se trgovina i zanatstvo razvijaju. Tako nastaju nova udruženja i esnafi: obućarski esnaf 1883., kovačko-potkivačko-puškarsko-kazandžijski esnaf 1884., bakalsko-trgovački esnaf 1885., kao i još dva esnafa 1894. godine. Vlasotinački esnaf koji okuplja zanatlije svih profila se stvara 1901. godine. Trgovačko udruženje se osniva 1920.
Pevačka družina "Njegoš"
Između dva svetska rata Vlasotince doživljava renesansu. Vinogradari se udružuju u vinogradarsku zadrugu. Pojavljuje se prvi broj lista „Vlasina“, osniva se fudbalski klub „Vlasina“, otvaraju se prve banke. Sledi otvaranje knjižnice i čitaonice. Rastu hidrocentrale na Vlasini i osniva se Sokolsko društvo.
Kulturni život se bogati formiranjem pevačkih družina „Karađorđe“ i „Mokranjac“, tamburaškog orkestra Branka Davinića kao i džez benda „Marko“. Pevačka družina „Njegoš“ je osnovana još 1897. Vlasotinački kulturo-umetnički život se odvijao u Narodnom domu. Objekat u akademsko-nacionalnom stilu je sagrađen oko 1930. godine materijalnim sredstvima Vlasotinačkog esnafa, Sokolskog društva, Trgovačkog udruženja, pevačke grupe „Njegoš“ i Narodne knjižnice i čitaonice. U njemu su priređivane razne zabave sa igrankama, matinei i maskenbali.
Narodni Dom (nekad i sad)
Nemci su zauzeli Vlasotince 10. aprila 1941. godine. Tokom Drugog svetskog rata su na teritoriji i u okolini Vlasotinca delovale razne vojne grupacije: partizani, četnici, kvislinzi, ljotićevci, nedićevci, Nemci i Bugari. Dana 10. oktobra 1944. je Vlasotince oslobođeno ulazom Prve vlasotinačke brigade u grad. Nova istorija Vlasotinca počinje posle Drugog svetskog rata.
Vlasotinčani se češće nazivaju i Rosuljci. Razlog za to je biljka Rosulja (lat. drosera rotundifolia L), koja raste na prostranstvima okoline Vlasotinca. Drosos je grčka reč i znači rosa.
Rosulja (Drosera) je rod karnivornih biljaka sa preko 170 vrsta. Javlja se na mestima osiromašenim mineralnim materijama, pa to nadoknađuje proteinskom ishranom – digestijom životinja. Hvata ih pomoću listova na kojima su žlezde koje prave lepljivu tečnost na koje se potom zalepi insekt. Rosulja nije velika biljka. Pravi rozetu od nekoliko listova.
